COVID-19, choroba wywołana przez koronawirusa SARS-CoV-2, dla wielu osób nie kończy się w momencie ustąpienia objawów ostrej fazy zakażenia. Wirus ten po raz pierwszy został zidentyfikowany w grudniu 2019 roku w Wuhan, w Chinach, i od tego czasu rozprzestrzenił się na całym świecie, powodując globalną pandemię.
Przenoszenie wirusa odbywa się głównie drogą kropelkową – poprzez bliski kontakt z osobą zakażoną lub przez powierzchnie, na których znajdują się cząsteczki wirusa. Środki zapobiegawcze, takie jak noszenie maseczek, dystans społeczny, dezynfekcja rąk oraz szczepienia, odgrywają kluczową rolę w kontrolowaniu rozprzestrzeniania się COVID-19.
Pandemia doprowadziła do wielu zmian społecznych i gospodarczych na całym świecie, a wirus wywołuje nie tylko bezpośrednie skutki zdrowotne, ale także długoterminowe powikłania, które mogą wpływać na zdrowie osób, które przeszły chorobę (tzw. long COVID) lub „post-COVID”. Powikłania te mogą dotyczyć różnych układów i narządów, a ich nasilenie i czas trwania mogą być różne w zależności od osoby. Szczególnie dotknięci mogą być pacjenci, którzy przeszli ciężką postać choroby, ale także osoby z lekkimi objawami mogą doświadczać długotrwałych skutków zdrowotnych.
Najczęstsze powikłania po koronawirusie u dorosłych
Powikłania po COVID-19 mogą dotyczyć praktycznie każdego układu organizmu. Najczęściej dotyczą układu oddechowego, sercowo-naczyniowego, neurologicznego oraz narządów zmysłów. Przedłużające się problemy zdrowotne mogą znacząco wpłynąć na jakość życia pacjenta, a także na jego zdolność do pracy czy codziennych aktywności.
Powikłania po COVID-19 – objawy neurologiczne
Jednym z najczęściej występujących powikłań po COVID-19 są problemy neurologiczne. Pacjenci często zgłaszają:
- mgłę mózgową – problemy z koncentracją, trudności w myśleniu, osłabienie pamięci,
- zawroty głowy,
- problemy z równowagą,
- przewlekłe bóle głowy,
- zaburzenia snu,
- lęki i depresję.
Te objawy mogą utrzymywać się przez wiele miesięcy po ustąpieniu ostrej fazy choroby. Związane są one zarówno z bezpośrednim działaniem wirusa na układ nerwowy, jak i z reakcją zapalną organizmu.
Powikłania po COVID-19 – objawy kardiologiczne
COVID-19 wpływa również na układ sercowo-naczyniowy, co może prowadzić do różnorodnych powikłań kardiologicznych, takich jak:
- zaburzenia rytmu serca,
- zapalenie mięśnia sercowego (myokarditis),
- zawały serca,
- zakrzepica oraz inne problemy związane z krzepliwością krwi.
Szczególnie osoby z wcześniej istniejącymi chorobami serca mogą być bardziej narażone na powikłania. Jednakże, nawet u osób bez wcześniejszych problemów sercowych, COVID-19 może spowodować uszkodzenie serca.
Powikłania po COVID-19 – płuca
Jednym z najbardziej oczywistych obszarów, w których mogą pojawić się powikłania, są płuca. Nawet po wyleczeniu z COVID-19 pacjenci mogą doświadczać:
- trwałych uszkodzeń płuc,
- włóknienia płuc, które prowadzi do zmniejszonej elastyczności tego narządu,
- duszności,
- przewlekłego kaszlu.
Długoterminowe uszkodzenia płuc mogą wymagać rehabilitacji oddechowej, a u niektórych osób mogą trwale wpłynąć na ich zdolność do normalnego oddychania.
Powikłania po COVID-19 – utrata węchu i smaku
Jednym z charakterystycznych objawów COVID-19 jest utrata węchu (anosmia) i smaku (ageuzja). Chociaż większość osób odzyskuje te zmysły po kilku tygodniach, u części pacjentów mogą one nie wrócić do normy przez wiele miesięcy. Utrata węchu i smaku wpływa nie tylko na jakość życia, ale może też prowadzić do problemów z apetytem i utrzymaniem odpowiedniej masy ciała.
PIMS-TS, czyli powikłania po COVID-19 u dzieci
Choć COVID-19 u dzieci przebiega zazwyczaj łagodniej niż u dorosłych, mogą one doświadczać poważnych powikłań. Jednym z nich jest zespół zapalny wieloukładowy u dzieci (PIMS-TS), który może pojawić się kilka tygodni po zakażeniu. Objawy tego powikłania obejmują:
- wysoką gorączkę,
- ból brzucha,
- wysypkę,
- zapalenie spojówek,
- problemy z sercem.
PIMS-TS wymaga natychmiastowej hospitalizacji i leczenia, ponieważ może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.
Jakie badania warto wykonać po COVID-19?
Po przebyciu COVID-19, zwłaszcza jeśli pojawiły się długotrwałe powikłania, warto wykonać szereg badań, aby ocenić ogólny stan zdrowia. Zalecane badania obejmują:
- RTG płuc – pozwala ocenić, czy doszło do trwałych zmian w płucach.
- ECHO serca – ocena pracy serca, zwłaszcza jeśli wystąpiły problemy kardiologiczne.
- Badania krwi – sprawdzenie parametrów zapalnych, poziomu tlenu we krwi, a także funkcji wątroby i nerek.
- Spirometria – badanie pojemności płuc, szczególnie u osób z dusznością.
- Neurologiczne badania diagnostyczne – w przypadku problemów z koncentracją, pamięcią lub innych objawów neurologicznych.
Warto skonsultować się z lekarzem, który zaleci odpowiednie badania i wskaże dalsze kroki, jeśli powikłania po COVID-19 będą utrzymywać się przez dłuższy czas.
Podsumowując, COVID-19 to choroba, której skutki mogą być odczuwalne długo po zakończeniu infekcji. Powikłania mogą dotyczyć różnych układów i narządów, zarówno u dorosłych, jak i dzieci. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie mogą pomóc w zmniejszeniu długoterminowych skutków zakażenia koronawirusem.
Porady i artykuły zamieszczone w niniejszym artykule nie zastępują porady lekarskiej, stanowią jedynie źródło informacji. Przed skorzystaniem z zamieszczonych porad należy skonsultować się z lekarzem. Operator strony nie ponosi odpowiedzialności za błędy i treści zamieszczonych przez podmioty trzecie artykułów.
