Starzenie organizmu to proces, w wyniku którego układ odpornościowy ulega osłabieniu i coraz gorzej radzi sobie z infekcjami wirusowymi i bakteryjnymi. Według badań, po 65. roku życia spada odporność na choroby, na co wpływ mają czynniki: genetyczne, hormonalne oraz stres.
Jak wiadomo, zachorowania na przeziębienie i grypę częściej zdarzają się w okresie jesienno-zimowym. Sprzyja im wychłodzenie organizmu i przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach, w których łatwiej o przeniesienie wirusów. Szczególnie u seniorów infekcje powodują często groźne powikłania, takie jak zapalenie oskrzeli, płuc, zapalenie wsierdzia, osierdzia, mięśnia sercowego, zawał serca, nagły zgon sercowy czy zastoinowa niewydolność serca.
Osoby starsze, o wiele bardziej narażone są również na aktualnie panujące zagrożenie, jakim jest koronawirus. Chociaż nie istnieją produkty ani dieta, które mogłyby uchronić kogokolwiek przed chorobą COVID-19, to przez racjonalny dobór pokarmów i styl życia można wzmocnić odporność.
Dieta pełna witamin
Podstawową zasadą w budowaniu odporności jest właściwa dieta bogata w witaminy, które wspomagają układ immunologiczny. Szczególne znaczenie odgrywa witamina C, uczestnicząca w procesie tworzenia włókien kolagenowych, wzmacniających naczynka krwionośne oraz błony śluzowe, przez które wnikają wirusy grypy. Znajdziemy ją w czarnej porzeczce, natce pietruszki, papryce, ziemniakach i cytrusach. Witamina A potrzebna jest szczególnie błonie śluzowej, która ma za zadanie osłaniania organizmu przed wnikaniem zarazków. Występuje między innymi w pomidorach, marchwi oraz papryce i jajkach. Z kolei witamina B6 podnosi odporność i uczestniczy w tworzeniu przeciwciał. Znaleźć ją można w produktach zbożowych, w tym szczególnie w kaszy gryczanej, a także w kiełkach pszenicy i nasionach roślin strączkowych.
Mikroelementy
Dla utrzymania zdrowia u seniorów niezwykle ważna jest odpowiednia ilość żelaza. Pozwala ono na zachowanie sprawności i mniejszej podatności na infekcje. Bogata w nie jest soczewica, a także szpinak, buraki, jajka czy natka pietruszki.
Na odporność pozytywnie wpływa też magnez, niezbędny dla wytwarzania energii, dzięki której procesy życiowe przebiegają bez zakłóceń. Można go znaleźć w czekoladzie, kaszy gryczanej lub otrębach pszennych.
Ważną rolę w budowaniu odporności odgrywa również cynk, chroniący przed działaniem wolnych rodników i uczestniczący w funkcjonowaniu limfocytów T. Znajduje się on w czerwonym mięsie, warzywach strączkowych, szpinaku, szparagach i orzechach.
Niedobór selenu prowadzi z kolei do zaburzeń różnych populacji limfocytów i innych komórek układu odpornościowego. Cennymi jego źródłami są: orzechy brazylijskie, owoce morza, podroby, cebula, pomidory, tuńczyk, brązowy ryż, zielone warzywa i płatki zbożowe.
Nie zapomnij o probiotykach!
Mało kto zdaje sobie sprawę, że dużą rolę w tworzeniu naszej odporności odgrywają jelita. Właściwa flora jelitowa pozwala na optymalne wchłanianie wielu witamin, w tym z grupy B. Do tego celu można skorzystać zarówno z preparatów farmaceutycznych, jak również z naturalnych probiotyków. Należą do nich: kwaśne mleko, kefir, jogurty, mleko acidofilne, kiszone warzywa, sery, mleko sojowe, tofu, kiszone owoce czy zakwas buraczany.
Naturalne suplementy
Podczas sezonu grypowego warto sięgnąć po zioła i suplementy na odporność. Szczególnie sprawdzi się owoc dzikiej róży, bogaty w witaminę C, B2, K, PP i E. Równie polecany jest aloes, a także jeżówka purpurowa, która aktywuje komórki układu odpornościowego. Korzystnie wpływają również bogate w antyoksydanty: cebula, czarny bez, imbir, aronia, produkty zbożowe, maliny, ryby, koper włoski, szparagi, miód i propolis, pokrzywa i rokitnik. W podeszłym wieku warto wspomagać się też czosnkiem, który ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe, a także obniża poziom hormonów stresu. Ze względu na obecność witamin A i D oraz niezbędnych kwasów tłuszczowych typu omega-3 dobrym środkiem wspomagającym układ odpornościowy jest również tran.
Ruch i aktywność
Odpowiednio dawkowana aktywność fizyczna wzmacnia organizm. Podczas wysiłku rośnie ilość i aktywność białych krwinek – komórek układu odpornościowego, które rozpoznają i niszczą patogeny. Dlatego już godzina dziennie umiarkowanego ruchu potrafi zmniejszyć ryzyko infekcji aż o 30%. Dla seniora świetnym wyborem będzie aqua aerobik, joga albo nordic walking. Ponadto aktywność fizyczna na świeżym powietrzu i dotlenienie organizmu sprzyja znacząco odbudowie odporności osób starszych. Znanym od wieków sposobem na wzmocnienie odporności jest też hartowanie organizmu poprzez zimne kąpiele, prysznice czy też saunę. Metod tych nie powinny jednak stosować osoby cierpiące na poważne dolegliwości.
Sen i wypoczynek
Osoby w podeszłym wieku powinny przede wszystkim unikać stresu, który niekorzystnie wpływa na odporność. Istotna jest również odpowiednia ilość snu, dlatego warto popracować nad stworzeniem sprzyjających wypoczynkowi warunków, takich jak odpowiednia temperatura czy przewietrzona sypialnia. Głęboki, spokojny sen sprawia, że ciało seniora lepiej reaguje na stres i potencjalne stany zapalne.
Szczepienia
Każdy senior po ukończeniu 65. roku życia powinien rozważyć szczepienie ochronne przeciwko grypie. Zalecenia lekarzy mówią, aby zaszczepić się również jednorazowo przeciw pneumokokom oraz raz na 10 lat przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi.
mgr farm. Renata Kurcil
Porady i artykuły zamieszczone w niniejszym artykule nie zastępują porady lekarskiej, stanowią jedynie źródło informacji. Przed skorzystaniem z zamieszczonych porad należy skonsultować się z lekarzem.
Operator strony nie ponosi odpowiedzialności za błędy i treści zamieszczonych przez podmioty trzecie artykułów.
