Nieprzyjemne swędzenie skalpu i wypadanie włosów to problemy, których przyczyną bardzo często są choroby skóry głowy. Nieprawidłowa pielęgnacja skóry głowy może wywołać łupież, łojotokowe zapalenie skóry a nawet łysienie.Poznaj najpopularniejsze schorzenia skóry głowy i dowiedz się, jak je leczyć, aby mieć zdrowe i piękne włosy.
Dlaczego skóra głowy choruje?
Charakterystyczną cechą skóry głowy jest bardzo duża ilość receptorów i dużo większa produkcja sebum względem innych partii ciała. Owłosiona skóra głowy to dość ciepłe i ciemne środowisko, które jest idealnym miejscem do rozwoju grzybów i drobnoustrojów.
Do tego dochodzi zdecydowanie większa wrażliwość – wrodzona lub pojawiająca się w wyniku działania niekorzystnych czynników zewnętrznych. Ta cecha sprawia, że bardzo łatwo o podrażnienie i trudny do wyleczenia stan zapalny.
Jeśli dodamy do tego słabe nawilżenie z uwagi na częste stosowanie mocno oczyszczających i wysuszających szamponów, a także brak odpowiedniego odżywienia i alergie… to okazuje się, że to właśnie skóra głowy jest najbardziej podatna na różnego rodzaju choroby.
Jak leczyć choroby skóry głowy?
Sposoby leczenia uzależnione są od tego, z jaką chorobą walczymy. Inne będą specyfiki, które pomagają na łupież, a inne pozwolą pozbyć się wszy. Każdy przypadek warto skonsultować z trychologiem lub dermatologiem, aby dobrać właściwe metody leczenia. Warto też wiedzieć, że szampon należy dobierać do rodzaju skóry głowy, a odżywkę – do rodzaju włosów. Stosowanie się do tej zasady zapobiegnie nieprawidłowościom w funkcjonowaniu owłosionej skóry głowy.
Choroby skóry głowy osłabiają ją i podrażniają, dlatego dobrym rozwiązaniem jest złagodzenie tych podrażnień i dostarczenie do skóry wszystkiego tego, co jest jej potrzebne – witamin, minerałów, kwasów tłuszczowych, humektantów. Jak to zrobić?
Można wyróżnić szereg zasad, które warto wprowadzić do pielęgnacji w każdym przypadku:
1. Zadbaj o optymalne nawilżenie, aby skóra nie była sucha.
2. Używaj do mycia włosów tylko delikatnych szamponów o łagodnym działaniu.
3. Unikaj tego, co może podrażniać np. kosmetyków z alkoholami, produktów do stylizacji.
4. Ogranicz suszenie włosów, prostowanie i stylizowanie ich na ciepło.
5. Zamień syntetyczne kosmetyki na naturalne olejki do włosów.
W kwestii olejków warto pamiętać, że stosowane rozsądnie i zgodnie z zaleceniami pomagają dbać o zdrowie włosów i skóry głowy. Wybór właściwego olejku to słuszny krok w codziennej pielęgnacji, ponieważ wspiera on leczenie chorób skóry głowy. Najczęściej polecany olejek na skórę głowy, który wzmacnia cebulki włosów, zapobiega ich wypadaniu, leczy łupież, ogranicza przetłuszczanie się włosów, a także przyspiesza ich wzrost, to olej rycynowy.
Najpopularniejsze choroby skóry głowy
GRZYBICA
Nieprzyjemne swędzenie głowy? Jeśli w ostatnim czasie skóra głowy zaczęła Cię swędzieć i zacząłeś tracić więcej włosów niż zwykle możliwe, że doszło do rozwoju grzybicy. Nadmierne wypadanie włosów, a także łuszczenie się, swędzenie i pieczenie to pierwsze objawy grzybicy skóry głowy. Przyczyną są grzyby, które atakują zwłaszcza osoby o obniżonej odporności. Najczęściej są to odmiany Microsporum canis i Trichophyton tonsurans. Co istotne, zmiany grzybicze dotykają nie tylko skóry, ale też samych włosów.
Równie ważne jest leczenie schorzeń usposabiających do grzybicy np. cukrzycy, zaburzeń hormonalnych, przestrzeganie prawidłowych zasad korzystania z publicznych prysznicy czy saun i podstawowych zasad higieny. W przypadku tej choroby skóry głowy bardzo ważna jest natychmiastowa reakcja już przy wystąpieniu pierwszych objawów, bo wtedy leczenie grzybicy jest łatwiejsze.
Podstawowe typy grzybicy skóry głowy:
-
grzybicę strzygącą– objawia się ona ogniskami chorobowymi, które przypominają miejsca z nierówno przystrzyżonymi włosami. Występuje najczęściej na brodach mężczyzn lub u małych dzieci; jeśli leczenie nie zostanie podjęte odpowiednio wcześnie, chory musi pogodzić się z nieodwracalnym wyłysieniem.
Prawidłowe rozpoznanie to pierwszy krok do wprowadzenia odpowiedniej pielęgnacji i leczenia. Konieczne jest zastosowanie preparatów ze składnikami grzybobójczymi (najczęściej doustnych), maści odkażających, a także szamponu z ketokonazolem. Grzybica skóry głowy wymaga także częstego strzyżenia i wymiany wszystkich dotychczasowych akcesoriów do włosów np. szczotek.
ŁUPIEŻ
Przy omawianiu chorób skóry głowy nie sposób nie wspomnieć o łupieżu. To krępująca przypadłość, która niestety pojawia się u coraz większej liczby osób. Łupież uważany jest za najpowszechniejszą z chorób skóry głowy. Zdarza się, że jest jednorazowym problemem, ale może mieć te charakter nawracający. Przyczyny łupieżu również są różne: od uwarunkowań genetycznych, przez stres i zaburzenia hormonalne, aż po błędy w codziennej pielęgnacji oraz… grzyby!
Za przyczynę powstawania łupieżu uważa się drożdżaki z rodzaju Malassezia furfur. Choć bytują one na skórze większości ludzi, tylko u niektórych dochodzi do ich zbytniego namnażania, czego efektem są właśnie choroby skóry głowy, w tym przede wszystkim łupież. Jednak ten zaniedbany, czyli ten, w trwaniu którego nie zastosuje się środków minimalizujących ilość drożdżaków, może przerodzić się nawet w łojotokowe zapalenie skóry głowy.
Istnieje kilka odmian łupieżu:
Łupież suchy – to charakterystyczne białe, suche płatki sypiące się z głowy, widoczne często na ciemnym ubraniu. Czasem towarzyszy mu swędzenie skóry głowy i wzmożone wypadanie włosów. Jest to najczęściej występujący rodzaj łupieżu.
Łupież tłusty – charakteryzuje się dużymi tłustymi, żółtymi i nawarstwiającymi się łuskami. Czasem tworzą wręcz strupy. Nie leczony powodujące trwałe łysienie. Łupież i łojotok zmniejszają się w miarę postępującego łysienia. Leczenie łupieżu tłustego jest bardzo skomplikowane i wymaga konsultacji ze specjalistą. Kuracja wymaga stosowania szamponów przeciwłupieżowych – i to zarówno wtedy, gdy łupież występuję, jak i profilaktycznie, raz na jakiś czas, po ustąpieniu objawów. Dodatkowo należy uzupełnić dietę witaminami z grupy B oraz E i A.
Łupież pstry – występuje nie tylko na głowie, ale także w obrębie klatki piersiowej, karku i pleców, objawia się brunatnymi lub różowymi plamami na skórze. Plamy przybierają nieregularne kształty o powierzchni około 3 – 4 mm, które z czasem zlewają się z sobą w całość. Leczenie polega na stosowaniu środka przeciwgrzybiczego z imidazolem.
Leczenie łupieżu najczęściej przeprowadza się miejscowo z wykorzystaniem odpowiednich produktów. Najlepszym sposobem na pozbycie się problemu będzie zastosowania specjalnych szamponów z substancjami zwalczającymi drożdżaki, np. ketokonazolem. Tak wysoka zawartość pozwala szybko, bo już w 2 tygodnie, uporać się z problemem. Wskazane jest również powtarzanie kuracji co pewien czas, aby zapobiec nawrotom choroby. W przypadku chorób skóry głowy z występującym łojotokiem niezwykle ważne jest także regulowanie wydzielania sebum, odpowiednio częste mycie, a także stosowanie preparatów o działaniu keratolitycznym, które przyspieszą złuszczanie martwego naskórka. Mogą to być peelingi do skóry głowy, np. z kwasem salicylowym.
ŁOJOTOKOWE ZAPALENIE SKÓRY
Łojotok w ostatnich latach stał się bardzo popularnym i dotkliwym schorzeniem. Główna przyczyna to geny i hormony, jednak w ostatnim czasie możemy uznać łojotok za chorobę cywilizacyjną. Jego podstawową przyczyną staje się stres w życiu codziennym, środowisko, w którym żyjemy.
To choroba często wymieniana jako rodzaj łupieżu. Dlaczego? Ponieważ jednym z objawów łojotokowego zapalenia skóry jest silne złuszczanie się skóry. Do przyczyn schorzenia zalicza się przede wszystkim intensywne namnażanie wspomnianego już Malassezia furfur, warto jednak wiedzieć, że na rozwój tego problemu najczęściej wpływa również obniżenie odporności organizmu, szczególnie to wywołane leczeniem lekami immunosupresyjnymi.
Największy problem wynikający z tego schorzenia to przewlekły stan zapalny z tendencją do nawracania, a także rumień i tworzące się na powierzchni skóry strupy. Co ciekawe, łojotokowe zapalenie skóry głowy ma charakter sezonowy – częściej pojawia się jesienią i zimą. Do tego nie ma jednej przyczyny ŁZS – choroba jest wynikiem wielu zmian m.in. hormonalnych, immunologicznych, a także zewnętrznych (grzyby, dieta, higiena). Łojotokowe zapalenie skóry głowy jest jedną z poważniejszych chorób skóry głowy.
Ważne jest również to, że ŁZS jest chorobą przewlekłą, która ma tendencję do nawrotów. Jeśli jednak występuje ona w łagodniejszej formie, z łatwością można ją kontrolować za pomocą właściwej pielęgnacji. Zazwyczaj leczenie łojotokowego zapalenia skóry głowy polega na stosowaniu leków miejscowo, w tym ketokonazolu, który używany jest także przy łupieżu. Często zaleca się również preparaty z dodatkiem dziegciu, ichtiolu, siarki czy cynku. W trudniejszych przypadkach konieczne mogą być wizyty u lekarza dermatologa.
ŁUSZCZYCA
Jedną z poważniejszych chorób w obrębie skóry głowy jest łuszczyca. To schorzenie autoimmunologiczne, co oznacza, że układ odpornościowy atakuje inne komórki organizmu. Częstą przyczyną są również infekcje, w tym bakteryjne i wirusowe, ciąża, urazy, stres, zażywanie niektórych leków, a także nadmierne spożycie alkoholu oraz wykonane tatuaże.
Łuszczyca skóry głowy objawia się przede wszystkim suchością i łuszczeniem skóry skalpu, a także występującymi na nim wybrzuszonymi, łuskowatymi plamami oraz czerwono-brązowymi grudkami. Schorzeniu często towarzyszy również stan zapalny z wysiękiem. Komórki skóry mnożą się za szybko, naskórek narasta, a następnie odwarstwia się i tworzy duże łuski. Zmiany najczęściej pojawiają się na łokciach, kolanach i skórze głowy (zwłaszcza na linii włosów). Objawów łuszczycy nie da się pomylić z żadnymi innymi. Łagodną postać łuszczycy można leczyć za pomocą dobrego kremu nawilżającego, szamponu przeciwłupieżowego i wystawiania skóry na światło słoneczne. Ale większość chorych wymaga terapii pod kontrolą lekarza. Łuszczycy nie da się wyleczyć, ale odpowiednie leki mogą pomóc ją kontrolować. Z drugiej strony należy też starać się, w miarę możliwości, unikać sytuacji stresowych, zadbać o lekkostrawną dietę, a przy tym wyczesywać suche łuski ze skóry bardzo delikatnie.
ŁYSIENIE
Także łysienie zalicza się do chorób skóry głowy. Chodzi tutaj głównie o wypadanie włosów w zdecydowanie zbyt dużej i niekontrolowanej ilości. Istnieje kilka przyczyn utraty włosów. Łysienie może być spowodowane przez łupież, grzybicę skóry, stres, uwarunkowania genetyczne lub zmiany hormonalne (łysienie typu męskiego). Łysienie może mieć kilka postaci:
-
łysienie plackowate – spowodowane przez specyficzną reakcję organizmu, który sam atakuje i niszczy włosy. Choroba zaczyna się od małego ogniska w kształcie monety. Najpierw następuje przerzedzenie włosów w jednym miejscu, potem całkowite wyłysienie. Choroba ma charakter postępujący i często prowadzi do utraty włosów na całym ciele.
-
łysienie bliznowaciejące – łysienie spowodowane przewlekłym stanem zapalnym, wadami rozwojowymi, nowotworem lub urazami mechanicznymi, którego efektem jest nieodwracalna utrata włosów.
Istnieją metody, które umożliwiają leczenie łysienia lub hamują dalszą utratę włosów. Pomocne mogą być ampułki do włosów, ziołowe wcierki, maski oraz naturalne oleje, które wmasowywane w skórę głowy przywracają naturalną aktywność mieszków włosowych i pobudzają pracę cebulek.
Ważne! Każda choroba skóry głowy wymaga konsultacji z trychologiem lub dermatologiem, ponieważ tylko specjalista może trafnie określić rodzaj, przyczynę oraz sposób leczenia schorzenia!
Anna Lewandowska
Porady i artykuły zamieszczone w niniejszym artykule nie zastępują porady lekarskiej, stanowią jedynie źródło informacji. Przed skorzystaniem z zamieszczonych porad należy skonsultować się z lekarzem.
Operator strony nie ponosi odpowiedzialności za błędy i treści zamieszczonych przez podmioty trzecie artykułów.
